Yüzme, tüm vücudu çalıştıran ve fazla enerji gerektirmeyen düşük etkili bir spordur. Çeşitli kasları çalıştıran tam vücut egzersizini içerir. Hem düşük etkili olması hem de tüm kasları çalıştırması nedeniyle eklem ağrısı yaşan kişilere ve ileri yaştaki bireylere önerilir.
Suda vücut, kasların gerilmesine ve uzamasına yardımcı olabilen bir direnç biçimiyle karşılaşır ancak bu esnemenin boyun uzamasına katkı sağladığına dair bilimsel bir çalışma yoktur. Esneme ile birlikte vücut geçici olarak uzasa da boy kalıcı olarak uzayamaz.
Yüzme Boy Uzatır mı?
Yüzerken yer çekimi kuvveti omurgadan uzaklaştırılır, omurganın basıncının azalmasına izin verilir ve yüzücünün daha uzun görünmesi sağlanır. Bu anlamda yüzmek, vücudu geçici olarak uzatsa da yüzmenin kalıcı olarak boyu uzatacağına dair herhangi bir çalışma yapılmamıştır.
Yüzmenin, özellikle 18 yaşından sonra büyüme durduğunda boyun uzamasına doğrudan bir etkisi olmasa da genetik olarak büyüme potansiyeline etkisi olabilir. Bu, yüzmenin sağlıklı yaşam tarzına katkıda bulunmasıyla ilişkilidir. Yüzmenin vücudu uzatma faydası, uzun süre antrenman yapılmadan kalıcı olmaz. Bu nedenle yüzmenin boy uzamasına olumlu etkisinin görülmesi için öncelikle yüzmeye çok daha erken yaşlarda başlanması gerekir.
Uzama seviyesini belirleyen en önemli faktör genetik yapıdır. Aile bireylerinin doğal olarak uzun olduğu bir aileden gelenlerin genetik yapısında olduğu için uzun olma ihtimali daha yüksektir. Tam tersi olarak aile üyelerinin genellikle kısa olduğu bir aileden gelenlerin kısa boylu olma ihtimali yüksektir. Bununla birlikte, uzun ailelerden gelen kişilerin kısa boylu olduğu, kısa boylu ailelerden gelenlerin ise çok uzun boylu olduğu istisnai durumlar da bulunur.
Genetik, genel olarak bir kişinin boyunun uzamasında büyük oranında etkilidir. Kalan kısım hormonlar, tıbbi durumlar, beslenme şekli, aktivite gibi diğer dış faktörlerden oluşur. Özellikle, herhangi bir sağlık sorununun bulunmadığı kişilerde beslenme düzeninin yüzme ile birleştirilmesi faydalı olabilir.
Yüzme rutinine uygun bir beslenme düzeni, vücudu doğru besinlerle ve optimal büyüme için yeterli enerjiyle beslemenin temelini oluşturur. Kemik büyümesi ve genel sağlık için öneme sahip olan vitaminler ve mineraller, özellikle de kalsiyum ve D vitamini, günlük öğünlerde bulunmalıdır. Sebze ve taze meyve tüketilerek bu maddeler yeterli miktarda alınabilir. Kalsiyum kaynağı olan süt ürünleri de beslenme rutinine eklenebilir. Kemik büyümesi ve kemik sağlığının bir diğer önemli bileşeni proteindir. Kişinin günlük ihtiyacı olan protein miktarını alması da büyüme açısından önemlidir.
Özellikle büyüme yıllarında boyun daha hızlı uzaması için uyku döngüsüne de dikkat edilebilir. Vücut, derin uykudayken yalnızca boy uzamasından değil, aynı zamanda kas oluşumundan ve hücre onarımından da sorumlu olan büyüme hormonunu serbest bırakmak üzere tetiklenir. Genellikle günlük 8 saatlik uyku yeterli kabul edilse de belirli yaşlarda daha fazla uykuya ihtiyaç duyulabilir.
Yüzmenin Faydaları Nelerdir?
Yüzme; kardiyovasküler kondisyonun ve kas tonusunun artmasına yardımcı olur. Omuzları ve göğsü genişletmeyi, kas kullanımını maksimuma çıkarmayı ve önemli miktarda enerji harcamayı gerektirir. Sonuç olarak yüzücüler; ince bel, geniş göğüs, geniş omuzlar ve uzun kol ve bacaklarla karakterize edilen, iyi orantılı vücutlar geliştirme eğilimindedir.
Yüzmenin fiziksel ve zihinsel gelişime katkıları aşağıdaki gibidir:
- Kardiyovasküler faydalar: Yüzme, kardiyovasküler sistemi çalıştırarak kalbin güçlenmesine ve kalp atış hızının doğal olarak artmasına yardımcı olur. Kardiyo olarak da adlandırılan aerobik egzersiz, oksijenli kanın kalbe pompalanmasını ve kaslara oksijen iletilmesini sağlar. Yüzme egzersizi, buna yardımcı olur.
- Solunum sistemi faydaları: Kardiyo egzersizi ve su altında nefesin tutulması, özellikle astım semptomlarıyla mücadele edenler için akciğer kapasitesinin artırılmasına yardımcı olabilir. Kontrollü nefes almak, yüzmeyi akciğerler için iyi bir egzersiz haline getirebilir.
- Daha iyi uyku: Herhangi bir yoğun egzersiz kasları yorduğu için gece daha kolay uyumaya yardımcı olabilir.
- Güç ve dayanıklılık: Yüzme, aynı anda 48 kasın çalışmasını sağlar. Yağ yakılmasına, kasların şekillenmesine ve genel gücün artmasına yardımcı olan tam vücut egzersizi yapılabilir. Her hareket bir direnç egzersizine dönüştüğü için yüzme, kas gücü ve tonusunun artmasına yardımcı olur.
- Kalori yakma: Aktif kalmak, kalori yakılmasına yardımcı olur. Bu da bazı insanların sağlık ve fitness hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştırır. Suyun direnci ve vücudun yaptığı tekme ve çekme hareketi sayesinde kalori yakılması mümkün olur. Farklı yüzme stillerindeki farklı hareketler, yakılan kalori miktarını değiştirebilir.
- Esnekliğin artması: Yüzme, vücudun geniş bir hareket aralığı elde etmesine yardımcı olur. İleri doğru yüzme sırasında kaslar baştan ayağa kadar esneyebilir ve uzayabilir.
- MS faydaları: Yüzme, MS semptomlarını kötüleştirebilecek aşırı ısınmayı önleyebilen birkaç egzersiz türünden biridir. Suyun kaldırma kuvveti vücudu destekler ve gergin kaslara daha az yük bindirir. Suyun viskozitesi, daha yavaş hareket anlamına gelir. MS hastalarının kas gücünü geliştirirken denge ve koordinasyon gibi konularda çalışılmasına olanak tanır.
- Stres yönetimi: Yüzmek, tüm enerjinin ve dikkatin belli bir noktaya verilmesi sayesinde stresin yönetilmesine yardımcı olabilir. Su, aynı zamanda gevşemek ve gün boyu taşınan gerilimi atmak için rahatlatıcı bir ortam yaratabilir.
- Beyin fonksiyonlarının iyileştirilmesi: Yüzme, beyni güçlendiren etkileri sayesinde gelişime yardımcı olabilir. Beyin hücresi üretimini teşvik ederek hafızanın güçlendirilmesine ve zekanın gelişmesine katkı sağlayabilir. Zamanla bu, beynin hipokampus bölgesini iyileştirerek bilişsel gerilemeye karşı savaşmaya da yardımcı olabilir.
- Enerjinin korunması: Kaslar ve eklemler için zorlu bir egzersiz olmasına rağmen yüzme egzersizleri canlandırıcı olabilir.
