Anestezi, küçük ve büyük cerrahi müdahaleler, doğum, kolonoskopi veya diş prosedürlerinde ağrıyı ve hissi gidermek için kullanılan bir ilaçtır. Genel anestezinin etkileri yaklaşık 24 saat sürebilir. Tamamen iyileşmenin ne kadar zaman alacağı, geçirilen prosedürün türüne bağlıdır. Genel anesteziden sonra yorgun veya hatta bitkin hissedebilirsiniz ve bu birkaç gün sürebilir. Lokal anestezinin uyuşturma etkisi, çeşitli faktörlere bağlı olarak ortalama 30 dakikadan birkaç saate kadar sürebilir. Spinal anestezinin etkisi ise anestezik sıvı uygulandıktan birkaç dakika sonra başlar ve uyuşma etkisi ortalama olarak 3 saat kadar sürer.
Anestezi nedir?
Anestezi, ameliyat ve diğer prosedürler sırasında ağrıyı önlemek için anestezik adı verilen ilaçların kullanılmasıdır. Anestezi, sinirlerin beyne sinyal göndermesini durdurarak ağrı hissini önler.
Anestezi türleri
Çeşitli anestezi türleri vardır. Kullanılacak anestezi türü, ameliyatın türüne ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Ayrıca kişiye sakinleştirici verilebilir. Bu, kişiyi rahatlatıp uykulu hale getiren bir ilaçtır. Ağrı kesici de kullanılabilir.
Farklı anestezi türleri şunlardır:
Lokal anestezi
Bölgesel anestezi
Genel Anestezi
Genel anestezi
Genel anestezi tüm vücudu etkiler. Sizi bilinçsiz ve hareket edemez hale getirir. Kalp ameliyatı, beyin ameliyatı, sırt ameliyatı ve organ nakli gibi büyük ameliyatlar sırasında kullanılır.
Spinal anestezi
Spinal anestezi, alt karın, pelvik, rektal veya alt ekstremite cerrahisi için kullanılır. Anestezinin tek bir dozu, omurilik etrafındaki bölgeye enjekte edilir. Enjeksiyon sırtın alt tarafına yapılır. Alt vücutta uyuşukluğa neden olur. Bu anestezi türü genellikle bacak veya kalça cerrahisi için kullanılır.
Epidural anestezi
Epidural anestezi, spinal anesteziye benzer. Genellikle alt uzuvların ameliyatında veya doğum sırasında kullanılır. Bu tür ilaçlar ince bir tüp (kateter) aracılığıyla sürekli olarak verilir. Kateter, alt sırttaki omurilik etrafındaki boşluğa yerleştirilir. Alt vücutta uyuşmaya neden olur. Epidural ayrıca göğüs veya karın ameliyatları için de kullanılabilir. Bu durumda, ilaç sırtın daha yüksek bir noktasına enjekte edilir. Bu daha sonra hem göğüs hem de karın bölgesini uyuşturur.
Lokal anestezi
Lokal anestezi vücudun küçük bir bölümünü uyuşturur. Çekilmesi gereken bir dişte veya dikiş atılması gereken bir yaranın etrafındaki küçük bir alanda kullanılabilir. Lokal anestezi sırasında uyanık ve tetikte olursunuz.
Bölgesel anestezi
Bölgesel anestezi kol, bacak veya belden aşağısı gibi vücudun daha geniş bölgeleri için kullanılır. İşlem sırasında uyanık olabilirsiniz veya size sedasyon verilebilir. Bölgesel anestezi doğum sırasında, sezaryen doğum veya küçük ameliyatlar sırasında kullanılabilir.
Anestezi hangi hastalara yapılır?
Anestezi, cerrahi müdahale, bazı tarama ve tanı testleri, doku örneği alınması (örneğin deri biyopsileri) ve diş tedavisi gibi işlemler sırasında hastaların ağrı hissetmesini önleyen tıbbi bir müdahaledir.
Anestezinin etkisi kaç saat sürer?
Kısa süreli anestezikler 1-2 saat etkili olurken, uzun süreli anestezikler 4-6 saat sürebilir. Adrenalin katkılı anestezikler ise etkisini 6-8 saat kadar sürdürebilir.
Lokal anestezinin etkisi kaç saat sürer?
Lokal anestezinin etkisinin geçmesi için gereken süre, kullanılan anestezi türüne bağlıdır. Genellikle yaklaşık 4 - 6 saat sürer. Bu süre zarfında uyuşturulan bölgeyi yaralamamaya dikkat edin, çünkü herhangi bir hasar hissetmeyebilirsiniz.
Ameliyat öncesi anestezi hazırlığı nasıl yapılır?
Ameliyat öncesi anestezi uzmanı ile görüşeceksiniz. Tıbbi geçmişiniz ve hangi ilaçları kullandığınız hakkında size sorular soracak.
Görüşme sırasında aşağıdaki durumlardan herhangi birine sahipseniz bildirin:
Herhangi bir alerjiniz var mı?
Yüksek tansiyon, kalp sorunları, diyabet, karaciğer veya böbrek hastalığı, uyku apnesi veya tiroid hastalığı gibi bir sağlık sorununuz varsa.
Astım, KOAH, bronşit veya diğer solunum problemleriniz varsa.
Sigara içmek, alkol almak veya uyuşturucu kullanıyorsanız.
NSAID'ler, steroid ilaçlar, insülin veya oral hipoglisemikler kullanıyorsanız.
Kollarınızda veya bacaklarınızda uyuşma veya güçsüzlük varsa.
Kanama sorunları yaşıyorsanız.
Hamileyseniz.
Geçmişte anesteziye tepki gösterdiyseniz.
Ameliyatınız veya alacağınız ilaçlar hakkında anestezi doktorunuza herhangi bir sorunuz varsa sorun.
Genel anestezi alıyorsanız, doktorunuz muhtemelen ameliyattan önceki gece yarısından sonra hiçbir şey yememenizi veya içmemenizi söyleyecektir. Bunun nedeni anestezinin sizi uykulu ve rahat hale getirmesidir. Anestezi sırasında mide ve boğaz kaslarınız da gevşer ve bu da yiyeceklerin geri çekilmesine ve akciğerlerinize kaçmasına neden olabilir. Boş mide bunu önlemeye yardımcı olur.
Ayrıca hasta her gün aldığı ilaçları varsa bunu doktora söylemelidir. Doktorunuz, anestezi için kullanılan ilaçlarla etkileşime girebileceği ve istenmeyen etkiler yaratabileceği için ameliyattan birkaç gün veya daha uzun bir süre önce bazı ilaçlarınızı kullanmamanızı söyleyebilir. Ayrıca kan sulandırıcılar ve aspirin ve ibuprofen gibi NSAID'ler gibi ameliyat sırasında daha fazla kanamaya neden olabilecekleri için bazı ilaçları kesmeniz gerekebilir. Tansiyon ilaçları ve reflü ilaçları kullanılabilir ancak kesin bilgi için doktorunuza danışın. İdrar söktürücü kullanımı da ameliyatta sıvı ve potasyum kaybına neden olacağı için detaylı bilgi verilmelidir.
Hasta ameliyata makyajsız girmeli, ojeleri silmeli, işitme cihazı, gözlük, lens, takı, toka ve protez diş gibi kişisel eşyalarını çıkarmış olmalı.