Haşimato tiroiditi, pek çok insanı etkileyen, az çalışan tiroidin en yaygın nedenidir. Tedavisi mümkün değildir, ancak bu hastalığa sahip çoğu insan tedaviyle tamamen normal bir hayat yaşayabilir. Haşimato tiroiditiniz varsa, haşimato hastalığı veya otoimmün tiroidit olarak da adlandırılır, bağışıklık sistemi tiroid bezindeki hücrelere saldırıyor demektir. Bu, tiroidin normal işlevi için ihtiyaç duyduğu hormonları yeterince üretememesine neden olur.
Haşimato nedir?
Haşimoto ya da haşimato tiroiditi, otoimmün bir hastalıktır. Vücudunuz tiroidinizdeki hücrelere saldıran antikorlar ürettiğinde ortaya çıkar. Normalde, bağışıklık sistemi bakterilere ve virüslere saldırarak vücudu korur. Ancak bu haşimato hastalığında, bağışıklık sistemi yanlışlıkla tiroid bezine saldırır. Tiroid daha sonra yeterli tiroid hormonu üretemez, bu nedenle vücut iyi çalışamaz.
Haşimato hastalığı esas olarak genetiktir, dolayısıyla aile üyelerinden birinde bu hastalık varsa sizin de yakalanma olasılığınız daha yüksektir. Ancak haşimatoya yakalanma olasılığını artıran bazı faktörler de bulunmaktadır. Haşimoto tiroiditi için bilinen risk faktörleri şunlardır:
Yaş (genellikle 30-50 yaşları arasında görülür).
Kadın olmak.
Aile geçmişi.
Aşırı iyot alımı.
Radyasyona maruz kalma.
Haşimato belirtileri nelerdir?
Her kişinin semptomları farklı olabilir. Semptomlar şunları içerebilir:
Tiroid bezinin az çalışması
Tiroidin yeterli tiroid hormonu üretmediğinde şu belirtilere neden olabilir:
Yorgunluk.
Kas güçsüzlüğü ve eklem ağrısı.
Kabızlık.
Kilo alımı.
Soğuğa tahammülsüzlük.
Depresyon.
Saçta ve ciltte değişiklikler.
Aşırı aktif tiroid
Tiroid antikorlar tarafından saldırıya uğradığında, ilk başta daha fazla tiroid hormonu salgılayabilir. Buna tirotoksikoz denir. Bu durum herkeste görülmez, ancak şu semptomlara neden olabilir:
Sıcaklığa tahammülsüzlük.
Hızlı kalp atışı.
Terleme.
Kilo kaybı.
Titremeler.
Endişe.
Bu semptomlar altta yatan bir başka hastalığın semptomlarına benzeyebilir bu yüzden teşhis için daima bir doktora görünmek önemlidir.
Haşimato ile guatr aynı mı?
Haşimato tiroid bezini etkileyen bir hastalıklardır. Haşimato hastalığının ilk belirtilerinden biri guatrdır. Guatr ise tiroid bezi iltihaplanması veya bezin çok fazla veya çok az tiroid hormonu üretmesi nedeniyle tiroid bezinin büyümesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Guatr ayrıca tiroid veya tiroid kistleri enfeksiyonları, tümörler veya tiroid kanseri gibi diğer tiroid sorunlarıyla da gelişebilir. Ayrıca guatrın iyot eksikliğiyle ilişkili olduğu bilinmektedir, Haşimato tiroiditi ise aksine iyot yeterliliğiyle ilişkilidir.
Haşimato nasıl tedavi edilir?
Tedavi semptomlara, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Ayrıca tedavi durumun ne kadar şiddetli olduğuna da bağlıdır. Ancak, haşimoto hastalığını tedavi etmenin veya tersine çevirmenin bir yolu yoktur.
Tiroid hormon seviyelerinin normal olması durumunda tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır. Ancak Haşimoto tiroiditi, tiroid bezinin az çalışmasına neden olabilir. Eğer öyleyse, ilaçla tedavi edilebilir. İlaç, kaybedilen tiroid hormonunu yerine koyar. Haşimoto hastalığı için en iyi tedavi levotiroksin ile hormon replasman tedavisidir. Levotiroksin aynı zamanda diğer hipotiroidizm türlerinin standart tedavisidir.
Haşimotolu bazı kişilerde guatr adı verilen genişlemiş bir tiroid bezi, diğerlerinde atrofik veya küçülmüş bir tiroid bezi gelişir. Guatr hızla büyürse veya büyükse, yutma, konuşma veya hatta nefes alma ile ilgili sorunları önlemek için guatrın cerrahi olarak çıkarılması önerilebilir.
Tedavi edilmeyen haşimoto tiroidi kalbinize zarar vererek kalp hastalığı riskinizi artırabilir. Şiddetli vakalarda miksödem komasına veya krizine yol açabilir ve bu da yaşamı tehdit edebilir. Ancak bu nadirdir.
Haşimato hastaları ne yememeli?
Aşağıdaki yiyeceklerden uzak durmak veya tüketmemek haşimato semptomlarını azaltmaya ve genel sağlığınızı iyileştirmeye yardımcı olabilir. İşte haşimato hastalarının tüketmemeleri gereken yiyeceklerden bazıları:
İlave şekerli yiyecekler ve tatlılar: Gazlı içecekler, enerji içecekleri, kekler, kurabiyeler, dondurma, şekerlemeler, şekerli tahıllar, sofra şekeri, vb.
Fast food ve kızartılmış yiyecekler: Patates kızartması, sosisli sandviç, kızarmış tavuk vb.
Rafine tahıllar: Beyaz makarna, beyaz ekmek, beyaz unlu tortillalar, simitler, vb.
Çok işlenmiş gıdalar ve etler: Dondurulmuş gıdalar, margarin, mikrodalgada ısıtılıp tüketilen yemekler, pastırma, sosis, salam, vb.
Gluten içeren tahıllar ve yiyecekler: Buğday, arpa, çavdar, kraker, ekmek vb.
Yüksek glisemik indeksli meyveler: Karpuz, mango, üzüm.
Patlıcangiller: Domates, patates, biber, patlıcan.
Soya: Soya sütü, soya sosu, tofu vb.
Lektinler: Mercimek, fasulye, fıstık, nohut, fıstık ezmesi, fıstık yağı, biber vb.
Alkol.
