Kurdeşen, 'ürtiker' olarak da bilinir. Bu cilt döküntüsünün çeşitli tetikleyicileri olabilir, en yaygın olanı alerjik reaksiyondur. Diğer tetikleyiciler arasında ilaçlar veya enfeksiyonlar bulunur. Kurdeşen 24 saatlik bir süre içinde ortaya çıkabilir ve kaybolabilir veya günler veya haftalar sürebilir ve gelecekteki alerjik maruziyete ve bağışıklık tepkisine bağlı olarak tekrarlayabilir. Altı haftadan uzun süren kurdeşenler kronik olarak kabul edilir. Kurdeşen yaygın olsa da, nedenleri araştırmak ve ilişkili riskleri göz önünde bulundurmak önemlidir.
Kurdeşen nedir?
Kurdeşen, ürtiker olarak bilinen tıbbi bir durumu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu, vücudun bağışıklık sisteminin alerjik bir tehdide yanıt vermesiyle oluşan bir cilt rahatsızlığıdır. Kurdeşen her yaşta ortaya çıkabilir. Kurdeşen, belirli yiyecekler, ilaçlar, bitkiler, polen, hayvan tüyü, böcek ısırıkları ve bahçede bulunan pestisitler gibi kimyasallar dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Ayrıca, insanların egzersiz yaparken dar giysiler giymeleri veya hastalık veya enfeksiyon sonucu duygusal stresle ilgili kurdeşen yaşamaları da mümkündür.
Kurdeşen neden olur?
Kurdeşen genellikle yiyecek, içecek veya ilaç veya dokunduğunuz bir şeye karşı alerjik reaksiyondur. Ciltte mast hücreleri adı verilen bağışıklık hücreleri vardır. Bu hücreler harekete geçtiğinde, histamin adı verilen kimyasallar da dahil olmak üzere kimyasallar salgılarlar. Histamin, kurdeşenlerin oluşmasının nedenidir. Kurdeşen başka nedenlerle de ortaya çıkabilir. Bunlardan bazıları enfeksiyon, stres veya cildinizde fiziksel baskıdır.
Kurdeşen belirtileri nelerdir?
Çeşitli şekil ve boyutlarda kabarık çıkıntılar veya yamalar olabilir
Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir
Vücudun bir bölgesinde veya vücudun diğer bölgelerine yayılmış olabilir
Kaşıntı, batma veya yanma hissi
Beyaz tenli birini etkilediğinde pembe veya kırmızı görünebilir; kahverengi ve siyah ciltte döküntünün rengini görmek daha zor olabilir
Kurdeşen tehlikeli bir hastalık mı?
Kurdeşen genel olarak rahatsız edici olmasına rağmen zararsızdır ve kendiliğinden kaybolur. Durum 6 haftadan uzun sürdüğünde buna kronik kurdeşen adı verilir. Genellikle hiçbir neden bulunamaz. Çoğu kronik kurdeşen 1 yıldan kısa sürede kendiliğinden kaybolur.
Kurdeşen tedavisi
Çoğu zaman, kurdeşen tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden geçer. Doktorunuz, kendinizi daha iyi hissetmenize ve tekrar kurdeşen geçirme olasılığınızı düşürmenize yardımcı olmak için ilaçlar ve evde bakım önerebilir. Tedavilerden bazıları şunlardır:
Alerji ilaçları
Antihistaminik adı verilen ilaçlar histaminin etkilerini durdurur. Oral yoldan (ağızdan hap olarak) veya topikal olarak (etkilenen cilde sürmek) alınabilirler. Antihistaminikler kurdeşen kaynaklı kaşıntıyı giderir ve alerjik reaksiyonların geçmesini veya daha az şiddetli hale gelmesini sağlar.
Alerji aşıları
Tedavisi zor kronik kurdeşenlerde, doktorunuz alerjik reaksiyonları engelleyen ilaçların enjeksiyonlarını önerebilir. Şiddetli alerjileri olan kişiler çok fazla IgE (bağışıklık sistemi tarafından üretilen antikorlardır. Alerjiniz varsa, bağışıklık sisteminiz İmmünoglobulin E (IgE) adı verilen antikorlar üreterek bir alerjene aşırı tepki verir. Bu antikorlar kimyasallar salgılayan hücrelere giderek alerjik reaksiyona neden olur. Bu reaksiyon genellikle burunda, akciğerlerde, boğazda veya ciltte semptomlara neden olur.) üretir. Bu enjeksiyonlar bağışıklık sisteminizin IgE üretmesini engeller.
Evde tedaviler
Kurdeşeni hafifletmek için ılık bir banyo veya duş alabilir, bol giysiler giyebilir ve soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Reçetesiz satılan (OTC) bir hidrokortizon veya antihistaminik krem kaşıntıyı ve şişliği giderebilir.
Ağızdan alınan steroidler
Kortikosteroidler, antihistaminiklere veya topikal steroidlere yanıt vermeyen kurdeşen semptomlarını hafifletebilir.
Epinefrin
Şiddetli akut alerjik reaksiyonlar anafilaksi adı verilen yaşamı tehdit eden bir duruma yol açabilir. Semptomlar arasında kurdeşen, yüzün, ağzın veya boğazın şişmesi, nefes darlığı, hırıltı, kusma ve tansiyon düşüklüğü bulunur. Anafilaksi geçiren kişinin şişmiş hava yolunu açmak için acil bir epinefrin enjeksiyonuna ihtiyacı vardır.
Stresten kaynaklanan kurdeşen nasıl geçer?
Stres ve psikolojik sorunlar kurdeşene yol açan en önemli nedenler arasındadır. Stresten mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Gerektiğinde doktorunuzun tavsiye edeceği ilaçlar kullanılmalıdır.
Kurdeşen görüntüsü nasıl olur?
Kurdeşen, ciltte kırmızı kabarıklıklar veya kabarcıklardır. Kurdeşen veya ürtiker, alerjene (alerjiye neden olan bir madde) benzer bir şeye karşı yaygın bir cilt reaksiyonudur. Lekeler vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir ve minik noktalar, lekeler veya büyük, birbirine bağlı şişlikler gibi görünebilir.
