Mide üşümesi veya viral gastroenterit, ishal ve kusmaya neden olan çok yaygın bir rahatsızlıktır. Genellikle bakteriyel veya viral bir mide mikrobundan kaynaklanır. Her yaştan insanı etkiler, ancak özellikle küçük çocuklarda yaygındır. Çocuklardaki vakaların çoğu rotavirüs adı verilen bir virüsten kaynaklanırken, yetişkinlerdeki vakalar genellikle norovirüs veya bakteriyel gıda zehirlenmesinden kaynaklanır.
Viral gastroenteritin (mide gribi olarak da adlandırılır) gelişmesinin en yaygın yolu, enfekte bir kişiyle temas kurmak veya kirlenmiş yiyecek veya su tüketmektir.
Mide üşütmesi için özel bir tedavi yoktur. Evde bakım uygulamaları ile rahatsızlık birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelir. Ancak, şiddetli dehidratasyon belirtileri varsa, örneğin sürekli baş dönmesi, çok az miktarda idrar çıkışı veya hiç idrar çıkışı yoksa, kanlı ishal varsa, sürekli kusma ve sıvı tutamama gibi durumlarda derhal tıbbi yardım alınmalıdır.
Mide üşütmesi nedir?
Tıp literatüründe viral gastroenterit olarak adlandırılan mide üşütmesi, sulu ishal, mide krampları, mide bulantısı veya kusma ve bazen ateş gibi semptomlara neden olan bir bağırsak enfeksiyonudur. Gastro "mide" ve " enter " ince bağırsak, "İtis" ise genellikle bir enfeksiyondan kaynaklanan iltihaplanma demektir. Bu "viral" enfeksiyona bir virüsün neden olduğu anlamına gelir. Mide üşütmesi her zaman bir virüsten kaynaklanmaz. Bazen bakteri veya parazitler de yol açabilir. Ancak her durumda benzer semptomlar görülür. Viral gastroenterit, enfekte bir kişinin dışkısı veya kusmuğuyla temas yoluyla kişiden kişiye yayılır.
Mide üşütmesi belirtileri nelerdir?
Mide üşütmesi, kusma ve ishal gibi gastrointestinal semptomlara neden olur. Genellikle kısa sürer, ancak çok bulaşıcı olabilir.
Mide üşütmesinin en sık görülen belirtileri şunlardır:
- İshal.
- Mide bulantısı ve kusma.
- İştahsızlık.
- Karın ağrısı ve krampları.
Diğer belirtiler şunları içerebilir:
- Ateş.
- Titreme.
- Tükenmişlik.
- Vücut ağrıları.
- Baş ağrıları.
- Şişmiş lenf düğümleri.
Mide üşütmesi neden olur?
Birçok farklı virüs gastrointestinal sisteminizi enfekte ederek viral gatroenterite neden olabilir.
En yaygın olanları şunlardır:
Norovirüs
Yetişkinlerde mide gribinin önde gelen nedenidir ve dünya çapındaki vakaların büyük bir çoğunluğunu nonovirüsün oluşturduğu tahmin edilmektedir. Semptomlar genellikle virüsle temas ettikten 12 ila 48 saat sonra başlar ve 1 ila 3 gün sürer.
Rotavirüs
Rotavirüs, dünya çapında çocuklarda mide üşütmesinin önde gelen nedenidir. Çoğu kişi 3 yaşından önce yakalanır, bu yüzden çoğu yetişkin bağışıktır. Semptomlar genellikle virüsle temas ettikten yaklaşık 2 gün sonra başlar ve 3 ila 8 gün sürer. Aşılar rotavirüs enfeksiyonunu önleyebilir.
Astrovirüs
Astrovirüsler çoğunlukla 3 yaşından küçük çocukları etkiler. Semptomlar genellikle virüsle temas ettikten 4 ila 5 gün sonra başlar ve 1 ila 4 gün sürer.
Adenovirüs
Adenovirüsler daha sıklıkla solunum yolu enfeksiyonlarına neden olur, ancak yanlışlıkla yutarsanız gastrointestinal enfeksiyonlara da neden olabilirler. Semptomlar genellikle virüsle temas ettikten 3 ila 10 gün sonra başlar ve 1 ila 2 hafta sürer.
Bakteriler
Escherichia coli ve salmonella gibi bakteriler de mide üşütmesini tetikleyebilir. Ancak bu, virüs kaynaklı vakalar kadar yaygın değildir.
Soğuktan mide üşür mü?
Kış aylarında soğuk havaya maruz kalmak ve soğuk içecek veya yiyecek tüketimi, sindirim sisteminin işleyişini etkileyerek mide üşütmesine yol açabilir.
Mide üşütmesi tedavisi
Çoğu insanın viral gastroenterit için özel bir tedaviye ihtiyacı yoktur. Rahatsızlık muhtemelen birkaç gün sonra kendi kendine düzelir. Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir ve kullanılması bir fayda sağlamaz. İyileşme hızlandırmak için yapabilecek en iyi şey evde dinlenmek, susuz kalmamak, hafif ve sindirimi kolay gıdalar tüketmektir.
Mide üşütmesine ne iyi gelir?
Mide üşütmesinin hızlıca tedavisi ve belirtilerin hafifletilmesi için bazı yöntemler işe yarayabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Bol bol dinlenmek.
- Sık sık buz parçaları emmek veya küçük yudumlarla su içmek.
- Bitki çayları, zencefil çayı veya nane çayı içmek.
- Tuzlu kraker, pirinç ve elma püresi gibi hafif ve sindirimi kolay gıdalar tüketmek.
- Mide kramplarında sıcak su torbası kullanmak.
- Ateş veya ağrılar için parasetamol almak.
- İhtiyacınız varsa kusma önleyici ilaçlar ve/veya ishal önleyici ilaçlar almak.
Mideyi üşütmesi kaç gün sürer?
Mide gribi genellikle sadece birkaç gün sürer, ancak şiddetli vakalarda bir veya iki haftaya kadar sürebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin virüsü yenmesi daha zor olabilir ve daha uzun sürebilir.
Mide üşütmesi tehlikeli mi?
Çoğu durumda, viral gastroenterit tehlikeli değildir, dehidratasyona yol açarsa tehlikeli olabilir. Ancak bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için viral gastroenterit yaşamı tehdit edici olabilir.
