Ödem neredeyse herkesin dönem dönem karşılaştığı durumlardan biridir. Vücuttaki dokularda sıvı birikmesi sonucu meydana gelen bu şişlikler, özellikle hamilelik, hareketsizlik ya da ya da kötü beslenmenin sonucunda gelişir.
Parmakla bastırıldığında çukur oluşuyorsa bu vücudunuzda ödemin varlığını gösterir.
Hamilelik dönemini daha sağlıklı ve konforlu geçirmek isteyen anne adayları aşırı tuzlu, yağlı veya işlenmiş gıdaları mümkün olduğunca azaltmalıdır. Protein ve lif açısından zengin bir beslenme düzeni, ödem belirtilerini hafifletebilir.
Ödem oluşumuna neden olan salamura, sodyum, turşu ve kafein içerikli gıdalar dokularda sıvı tutulması sonucu özellikle ellerde, ayaklarda ve ayak bileklerinde su tutulumuna neden olurlar.
Vücuda alınan sıvı miktarı ve atılan sıvı miktarı birbiri arasında bir dengeye sahiptir. Sağlıksız beslenme, hareketsizlik, sıcak hava gibi birçok faktör bu sıvı oranında dengesizlik sonucu ödeme sebep olur. Ödemin yapan sodyum içeriği yüksek besinler, Turşu ve konserve ürünler, yapay tatlandırıcılar ve kafein içerikli ürünler sık sık tüketildiğinde vücudun sıvı dengesini bozabilir.
Ödem yapan yiyecekler şöyle sıralanabilir;
Turşu, cips, konserve, tuzlu kuruyemişler, fast-food gıdalar yüksek miktarda sodyum içerir. Bu tür yiyeceklerin tüketimi, su tutulumunu artırabilir.
Bazı yiyeceklerde, yoğun miktarda sodyum yer alır. Örneğin; sucuk, pastırma ve jambon gibi işlenmiş etler, dondurulmuş konserveler, hazır çorbalar. Mümkünse bu gibi hazır gıdalar yerine evde yapılan sağlıklı besinler tüketilmelidir.
Şeker, vücutta sıvı tutulumunu artırır ve sağlıksızdırlar. Rafine şekerler, tatlandırılmış içecekler ve şekerli atıştırmalıkları beslenmeden çıkarmak gerekir.
Alkol, vücuttaki su dengesini büyük oranda etkiler. Kısa vadede idrar söktürücü etki göstererek daha fazla idrara çıkmanıza yol açar. Şarap, bira veya damıtılmış her türlü içki ödeme sebebiyet verebilir.
Özellikle aşırı kafein tüketimi, vücudun susuz kalmasına ve ödeme yol açabilir. Günde iki fincan kahveyle sınırlı kalmak gerekir. Ayrıca kafein tüketirken su içemeye özen göstermek dengenin sağlanmasına yardımcı olabilir.
Aşırı karbonhidrat alımı, kan şekeri seviyelerinde ani dalgalanmalara neden olur ve vücutta sıvının tutulmasına neden olur. Beyaz ekmek, makarna, pirinç ve hamur işleri gibi basit karbonhidratları sınırlandırmak önemlidir.
Kızarmış yiyeceklerdeki yüksek sodyum ve doymuş yağlar iltihaplanmaya bağlı ödem gelişimine neden olabilir.
Bacaklarda, ayak bileklerinde ve ayaklarda şişlik, ödemin vücutta en sık oluştuğu alanlardır ve bunun nedeni dokularda sıvı birikmesidir. Düzenli olarak ödem şikâyetlerini dile getiriyorsanız beslenmenizin bunda nasıl bir rol oynayabileceğini bilmeniz önemlidir. Ödem yapan besinlerin yanı sıra bazı içeceklerin de vücutta su tutulmasına zemin hazırlayabileceği unutulmamalıdır.
Ödem yapan bazı içecekler şunlardır;
Gebelik sürecinde vücudun sıvı tutmasını sağlayan hormonlar (kortizol ve aldosteron) daha fazla üretildiğinden dolayı vücutta ödem şikâyetleri artar. Rahim büyüdükçe bacaklardan kalbe giden kan akışının önüne geçerek sıvıyı biriktirir. Bunun sonucunda sıvı bacakların damarlarında birikir çevre dokulara sızmaya başlar ve şişliklere yol açar. Gebelik sürecinde yaygın şikâyetler arsında yer alan ödem, hamileliğin yaklaşık olarak 20. haftasından sonra, özellikle de 28. haftadan sonra meydana gelen bir durumdur. Bu süreçte yeterli miktarda su içmek, vücudun sıvı dengesini korumasına yardımcı olur ve ödemi azaltır. Bunun için günde en az 8-10 bardak su içmeniz gerekir. Ayrıca dengeli ve sağlıklı bir diyet, vücudun sıvı dengesini koruması için önemlidir. Tuz ve işlenmiş gıdalardan mutlaka kaçınmanız önerilir.
Hamilelikte ödem yapan besinlere örnek olarak şunlar verilebilir;
Ödem, vücuttaki küçük kan damarlarından su sızdığında ortaya çıkar. Böbrekler daha fazla sodyum ve su tutarak tepki vermeye başlar. Sıvı daha sonra çevre dokularda birikerek şişmeye neden olur. Bu ödemler elleri, bacakları, ayakları etkilediği gibi yüz bölgesinde de belirgin şişliklere sebebiyet verir. Bu nokta da yüzde su tutulmasını artırarak şişkinliğe neden olan bazı yiyeceklerden kaçınmak daha düşük sodyumlu yiyecek ve içeceklere yönelmek gerekir.
Yüzde ödem yapan belli başlı besinler şunlardır;
Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. İltihaplanmanın tepkisini artırdığı ve yüzün şişkin görünmesine neden olduğu düşünülür.
Soya sosu hem vücudunuzda hem de yüzünüzde şişmeye neden olabilir. Aşırı tuz içermesi ve gluten içermesi nedeniyle soya sosundan kaçınmak gerekir.
Bazı yiyecekler sodyumla doludur ve kızarmış gıdalar ve işlenmiş atıştırmalıklar gibi trans yağlar da su tutulmasını artırır.
Süt, tuz oranı düşük olmasına rağmen yüzde şişkinliğe neden olan besinler arasında yer alır. Eğer süt içtikten veya peynir gibi süt ürünleri yedikten sonra karnınızda veya yüzünüzde şişkinlik oluşuyorsa bunun nedeni laktoz intoleransı olabilir.
Sağlık açısından son derece faydalı olan domates, özellikle göz çevresinde ödeme sebep olabilir.
Ekmek, pirinç ve makarna gibi karbonhidratlar, su tutulumuna ve iltihabın artmasına neden olarak yüzde ödeme sebep olur.
Yüzde ödeme neden olan diğer besinler arasında;
Çay ve kahve ilk olarak vücuttan suyun atılmasını sağlar. Meydana gelen bu sıvı kaybı vücutta dengenin korunması amacıyla sıvıyı tutarak ödeme yol açar. Özellikle gün içinde aşırı tüketilen kahve ve çay ödemlerinizin nedeni olabilir. Bunun önüne geçmek için günde 1-2 fincan kahve, 3-4 fincan çay tüketimi güvenlidir. Aşırısı böbrekleri zorlayabilir ve vücutta sıvı dengesinin bozulmasına neden olabilir.
Beslenmenizde çok fazla sodyum alıyorsanız, bu ödeme katkıda bulunan bir faktör olabilir. Sodyum, vücudunuzun çalışması için ihtiyaç duyduğu sıvıları tutar ve şişliklere yol açar. Bu yüzden turşu, salam, sucuk, hazır çorbalar, tuzlu peynirler ve paketli atıştırmalıklar gibi sodyum oranı yüksek yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Fast food ürünleri, genellikle hem tuz hem de trans yağ içerdiği için ödeme sebep olabilir. Ödem şikâyetlerinden muzdarip olanlar ayrıca şeker içerikli gıdalardan kaçınmalıdır çünkü şeker insülin seviyesini arttırarak vücudun su tutmasına neden olur. Çay ve kahve gibi kafeinli içecekler, aşırı tüketildiğinde su kaybına neden olup vücutta ödem oluşumunu tetikleyebilir. Dolayısıyla ödem sorunu olanlar yeterli ve dengeli bir diyete sadık kalmalı, az tuzlu, şekersiz ve katkısız doğal ürünleri tercih etmelidir. Bu sayede ödem probleminde büyük bir azalma meydana gelebilir.