Vücuttaki proteinlerden biri olan albümin, kan plazmasında konumlanır. Karaciğer tarafından üretilen albüminin birçok fonksiyonu bulunur. Bunlar arasında vücut sıvısının dengelenmesi, yaraların iyileşmesinde ya da kan basıncın korunması öncelikli olarak sıralanabilir. Öte yandan bağışıklık sistemi fonksiyonlarında da önemli düzeyde rol oynamaktadır. Enfeksiyonlarla mücadele eden albüminin, vücutta normal düzeyinin altında kalması belli riskleri de beraberinde getirir.
Albümin üretimi düştüğünde, vücuttaki etki kapasitesinde de azalmalar meydana gelir. Albümindeki yapısal değişimler; damar hasarlarına ve kardiyovasküler hastalıklara yol açabilir. Albümin aynı zamanda kanda yer alan temel protein türlerinden biridir. Özellikle kan basıncının düzenlenmesinde de etkili olan albümin, karaciğer tarafından sentezlenir. Böbrek ve karaciğer fonksiyonlarının güncel durumlarını saptamak adına albümin testlerinden yararlanılır.
Albümin Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kanda yer alan en önemli proteinlerden biri olan albüminin mevcut düzeyi, beslenme bozukluğuna dair riskler başta olmak üzere birçok konuda fikir verebilir. Bu nedenle belli risklerin değerlendirilmesi noktasında sağlık uzmanları, albümin testlerinden gelen sonuçlara başvurulur. Protein genel olarak vücut dokusunun bakımı, gelişimi, kas kitlesindeki kayıpların ve kansızlık probleminin önlenmesi adına destekleyici bir unsurdur. Diğer taraftan yaraların iyileşme aşamasına, vücut sıvılarının arasında ideal dengenin sağlanmasına ya da enfeksiyonlara karşı direnç sürecine somut yararlar sunar.
Düşük albümin düzeyine sahip hastalarda, vücut ihtiyaç duyduğu proteini temin edemez. Sonrasında kaslar yok olmaya başlar ve bu durum hastayı zayıflatır. Protein alımı normal koşullarda düşük kaldığında, vücut kritik fonksiyonları sağlamak adına kaslardaki proteinleri ödünç olarak alır. Söz konusu proteinler tekrar yerlerine konulmadığında kas dokusunda kayıplar oluşur. Özellikle de karaciğer ve böbrek hastalığı öyküsü olan kişilerin vücuttaki albümin düzeyini sık aralıklarla kontrol ettirmesi gerekir.
Düşük seviyelerde seyreden albümin, ciddi bir enfeksiyon hastalığına da işaret edebilir. Protein kaybındaki nedenlerin saptanması adına albümin testinin yanında diğer kan testlerinden de yararlanılabilir. Protein moleküllerinin kılcal damarlar gibi dar noktalardan kolayca geçmesini sağlayan, öte yandan onkotik basıncın düzenlenmesinden sorumlu olan albümin; organizmanın homeostazisi adına kilit bir konuma sahiptir.
Karaciğer tarafından üretildikten sonra dolaşıma taşınan albümin, serumlarda ve yumurtalarda da baskın biçimde bulunabilmektedir. Tam da bu nedenle “serum albümini” ismiyle de anılabilmektedir. Kandaki albüminin ideal olarak kabul edilen değeri 3,5-5,5 g/dl aralığındadır. Albümin pek çok besinde yoğun düzeyde kendine yer bulur. Yumurta, yoğurt, süt ve et gibi besinler arasında öncelikli olarak yer alır.
Albüminin İşlevleri
Albümin, plazmanın onkotik basıncının çok ciddi bir bölümünden sorumlu durumdadır. ECW ve ICW olarak bilinen hücre içi ve hücre dışı bölümler arasındaki sıvı dağılımının sorunuz biçimde dağıtılabilmesi için önemli olan plazmanın onkotik basıncının korunması için albümin gereklidir. Albümin aynı zamanda damar bütünlüğünün korunmasında ve asit-baz düzenlemesinde aktif biçimde rol alır. Çinko, bakır, nikel ve kadmiyum başta olmak üzere birçok metale karşı yüksek bir kenetlenme etkisi vardır.
Tüm bunların yanında albümin, yoğun bir antioksidan potansiyele sahiptir. Ayrıca albümin, dokulardaki olası sıvı birikimlerinin de önüne geçer. Böylece ödem gibi sorunların oluşmasına engel olur.
Albümin Testi Ne Demek?
Albümin testi kanda yer alan albümin yoğunluğuna odaklanır. Bu test, genel itibarıyla böbrek ve karaciğerin temel işlevlerini kontrol etmektedir. Düşük düzeydeki albümin, böbrek ve karaciğer hastalıkları, zayıf beslenme, tiroit, sindirim hastalıkları, iltihap ya da enfeksiyon sorunlarının habercisi olabilirken yüksek albümin düzeyi ishal ya da dehidrasyona işaret edebilir. Bu testle beraber karaciğerde üretilmekte olan farklı maddeler, enzimler ya da proteinler incelenir.
Kan testinin önemli bir uzantısı olarak değerlendirilen albümin testi, kolda yer alan bir damardan kan örneği almak suretiyle gerçekleştirilir. Albümin testi için özel bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Kimi ilaçlar, sonuçları doğrudan etkileyebilmektedir. Bu nedenle sağlık uzmanına kullanılan ilaçlar mutlaka bildirilmelidir. Aynı zamanda bu test, hızlı sonuçlanan ve risk barındırmayan bir testtir.
Albümin Düşüklüğü
Albümin düzeyinin normalin altında olması, her daim tedaviyi zorunlu kılacak bir durumun olduğu anlamını taşımaz. Özellikle belli başlı ilaçlar, albümin seviyelerini geçici olarak etkileyebilir. Ayrıca uzun süre yemek yememek veya doğum kontrol hapı kullanımı, albümin seviyesinin düşmesine yol açabilir. Aynı şekilde gebelik döneminde de albümin düzeyinin azalması gibi durumlar söz konusu olabilir.
Albümin seviyesinin düşük olduğu durumlarda, onkotik kan basıncı, istenildiği gibi dengelenemez. Bu tip durumlarda görece daha hacimli olan proteinler, kılcal damarlardan geçmekte zorlanabilir. Albüminin karaciğerde yüksek miktarda sentezlenememesi, diyabet ya da beslenme bozuklukları; albümin düşüklüğünün olası nedenleri olarak açıklanabilir.
Hipoalbüminemi olarak da bilinen albümin düşüklüğü, olması gereken değer aralığının altında bulunan albümin değerini işaret eder. Bu durumu tedavi etmek için öncelikle yapılması gereken, bu durumun altında yatan sebebin tespit edilmesidir. Böylece sağlık uzmanı tarafından, saptanan nedene göre bir tedavi yolu izlenecektir.
Albümin Nedir? Hakkında Sık Sorulan Sorular
Albümin testi kanda yer alan albümin yoğunluğuna odaklanır. Bu test, genel itibarıyla böbrek ve karaciğerin temel işlevlerini kontrol etmektedir.